Is een waterontharder slecht voor je gezondheid? Een eerlijk antwoord.
Als installateur krijg ik vaak mensen over de vloer die de kalkaanslag in hun badkamer beu zijn, maar toch twijfelen om een ontharder te plaatsen. De nummer één reden voor die twijfel? Hun gezondheid.
Je hebt misschien verhalen gehoord op een verjaardagsfeestje of iets gelezen op internet: "In onthard water zit te veel zout" of "Je haalt alle gezonde mineralen uit het water."
Ik begrijp die zorgen volledig. Water is onze belangrijkste levensbehoefte, daar wil je niet mee gokken. In dit artikel leg ik mijn gereedschapskist even aan de kant en duiken we in de feiten. Is zacht water veilig om te drinken? En wat doet het met je lichaam?
Hoe werkt het eigenlijk (zonder te technisch te worden)?
Om te begrijpen wat de impact is op je gezondheid, moet je eerst weten wat dat toestel in je kelder of garage precies doet. Een klassieke waterontharder werkt op basis van ionenuitwisseling.
Simpel gezegd: het water stroomt door een harsfles. De harsbolletjes trekken calcium en magnesium (de kalkvormers) aan en houden ze vast. In ruil daarvoor geven ze een kleine hoeveelheid natrium af aan het water.
Dit is het cruciale punt waar de misverstanden ontstaan: Natrium is niet hetzelfde als keukenzout. Keukenzout is NatriumChloride (NaCl). Een ontharder voegt natrium toe, maar geen chloride. Je water smaakt dus niet zout.
De 3 grootste gezondheidsvragen
1. "Krijg ik te veel zout binnen?"
Dit is de meest gehoorde angst. Laten we rekenen met reële cijfers. De toename van natrium in onthard water is afhankelijk van hoe hard je water oorspronkelijk was. In Vlaanderen is dat vaak behoorlijk hard.
Zelfs bij zeer hard water blijft de hoeveelheid natrium in onthard water ruim binnen de Europese drinkwaternormen (200 mg/liter). Ter vergelijking: in een glas melk of een snee bruin brood zit vaak meer natrium dan in een liter onthard water. Voor gezonde mensen is dit absoluut geen probleem.
2. "Mis ik geen essentiële mineralen?"
Calcium en magnesium zijn goed voor je botten en spieren. Dat klopt. Een ontharder haalt deze uit het water. Is dat erg? Nee.
De mineralen in water zijn anorganisch en worden door ons lichaam veel minder goed opgenomen dan de mineralen in voeding. Om aan je dagelijkse aanbevolen hoeveelheid calcium te komen, zou je tientallen liters kraanwater moeten drinken. Eén blokje kaas of een kom yoghurt levert meer op dan een hele dag water drinken. Je gezondheid haal je uit je voeding, niet uit je kraanwater.
3. "Is het beter voor mijn huid?"
Hier zien we in de praktijk de grootste gezondheidswinst. Hard water droogt de huid uit. De kalkdeeltjes en de zeepresten die niet goed wegspoelen, kunnen de beschermlaag van je huid aantasten.
Voor mensen met eczeem, psoriasis of een extreem droge huid is zacht water vaak een verademing. Je hebt minder zeep nodig en je huid voelt na het douchen niet trekkerig aan. Dit is geen medische claim dat het eczeem geneest, maar veel van mijn klanten melden een aanzienlijke verlichting van de klachten.
Wanneer wel en wanneer niet?
Hoewel ik achter mijn installaties sta, is een ontharder niet voor iedereen de heilige graal. Hier is mijn eerlijke advies:
Wanneer is het een goede keuze?
- Bij waterhardheid boven de 12 à 15 Franse graden: Dit is in grote delen van Vlaanderen het geval.
- Bij huidproblemen: Als jij of je kinderen last hebben van een droge, jeukende huid na het baden.
- Voor comfort en hygiëne: Minder poetsen met chemische middelen is ook beter voor je gezondheid (en je longen).
Wanneer moet je opletten?
- Bij een zoutarm dieet: Heb je ernstige nierproblemen of een strikt zoutloos dieet op doktersadvies? Dan telt elke milligram natrium. In dat geval plaatsen we vaak een bypass-kraan voor het drinkwater in de keuken (zodat je hard water drinkt, maar zacht water gebruikt voor de douche), of we kijken naar een filtersysteem.
- Bij loden leidingen: Woon je in een huis van voor 1960 en zijn de leidingen nooit vervangen? Zacht water kan iets agressiever zijn voor oude loden buizen. In dat geval moeten eerst de leidingen vervangen worden (wat sowieso moet voor je gezondheid).
Kosten, onderhoud en hygiëne
Gezondheid gaat ook over een proper toestel. Een slecht onderhouden waterontharder kan een broeihaard van bacteriën worden. Dat vertellen prijsvechters er vaak niet bij.
Moderne toestellen hebben een automatische ontsmettingsmodule die de harsen spoelt tijdens de regeneratie. Maar dat vervangt het jaarlijks onderhoud niet.
- Installatiekost: Reken voor een kwalitatief toestel (inclusief plaatsing en BTW) tussen de € 1.400 en € 2.200. Goedkoper kan, maar dan lever je vaak in op besturing en spoel-efficiëntie.
- Onderhoud: Reken op zo'n € 80 tot € 120 per jaar (of tweejaarlijks, afhankelijk van het type). Dit is essentieel om het water bacterievrij te houden.
Bespaar nooit op het onderhoud. Een ontharder die stilstaat of vervuild is, is wél een risico voor de kwaliteit van je drinkwater.
Praktische beslissingsgids
Sta je op het punt te beslissen? Loop deze checklist even door:
- Meet je hardheid: Weet je hoe hard het water in jouw gemeente is? Vanaf 12 fH heeft een ontharder zin.
- Check je dieet: Heeft iemand in huis een strikt zoutarm dieet? Bespreek dit met de installateur. Wij kunnen perfect een apart kraantje met hard water voorzien in de keuken.
- Kies voor een ontsmettingsmodule: Vraag specifiek of het toestel harsen ontsmet tijdens de spoeling. Dit is cruciaal voor veilig drinkwater.
- Drinkwaterfiltratie: Vind je de smaak van leidingwater sowieso niet lekker (chloor)? Overweeg dan een combinatie van een ontharder (voor je leidingen en huid) en een actieve koolfilter onder de gootsteen (voor de smaak).
Veelgestelde vragen over gezondheid
Smaakt onthard water zout?
Nee. Het natriumgehalte stijgt iets, maar chloride (wat de zoute smaak geeft) wordt niet toegevoegd. De meeste mensen proeven geen verschil, of vinden het water juist zachter van smaak.
Is zacht water slecht voor baby's?
Voor het bereiden van flesvoeding mag je over het algemeen onthard water gebruiken, zolang de natriumlimiet van 200mg/l niet overschreden wordt. Bij twijfel of zeer hard inkomend water (waardoor het natriumgehalte hoger oploopt), raden we mineraalwater aan voor de allerkleinsten.
Krijg ik bacteriën in mijn water door een ontharder?
Niet als het toestel goed werkt. Stilstaand water is nooit goed. Moderne ontharders spoelen zichzelf regelmatig, ook als je op vakantie bent, om bacteriegroei te voorkomen.
Is onthard water slecht voor mijn huisdieren?
Nee, honden en katten kunnen prima onthard water drinken. Sommige dieren moeten even wennen aan de andere smaak, maar het is niet schadelijk.
Verwijderen jullie ook de chloorsmaak?
Een standaard ontharder haalt kalk weg, geen chloor of medicijnresten. Wil je echt zuiverder drinkwater voor de smaak? Dan combineren we de ontharder vaak met een drinkwaterfilter onder de aanrecht.
Kan ik niet beter een magneet ontharder kopen?
Magneten halen de kalk niet uit het water; ze proberen de structuur te veranderen. De kalk (en mineralen) blijven dus in het water. Voor je gezondheid maakt dit geen verschil, maar voor je badkamertegels helaas vaak ook niet.
Conclusie
Een waterontharder is in de meeste gevallen veilig en heeft geen negatieve impact op je gezondheid. Sterker nog: voor je huid en je huishoudelijke hygiëne is het vaak een vooruitgang. Zolang je kiest voor een degelijk toestel en het onderhoud niet verwaarloost, kun je met een gerust hart van je kraanwater genieten.
Wil je zeker weten wat de hardheid van jouw water is en of een ontharder past bij jouw situatie? Wij komen graag vrijblijvend langs om het water te testen en de opties te bekijken. Geen verkooppraatjes, wel technisch advies.
Reactie plaatsen
Reacties